Ιερείς ευλογούν την τέφρα (στάχτη) από το κάψιμο των βαΐων της προηγούμενης χρονιάς και ακολούθως ραίνουν με αυτήν τα κεφάλια των πιστών, σχηματίζοντας στο μέτωπο έναν σταυρό. Με αυτόν τον τρόπο υπενθυμίζεται η θνησιμότητα («χους ει και εις χουν απελεύσει»).
Στο κήρυγμά του στη βασιλική της Αγίας Σαβίνας, ο ποντίφικας είπε «οι στάχτες που λαμβάνουμε απόψε μας υπενθυμίζουν ότι κάθε αίσθηση αυτάρκειας είναι ψευδής και η ειδωλοποίηση του εαυτού μας είναι καταστροφική, εγκλωβίζοντάς μας στην απομόνωση και τη μοναξιά».
Ένας καρδινάλιος έρανε με στάχτη την κεφαλή του πάπα Φραγκίσκου, ο οποίος αργότερα είπε: «Πόσο συχνά, εγκλωβισμένοι σε προσωπικές επιθυμίες και ανάγκες, χάνουμε την ουσία και δεν καταφέρνουμε να αντιληφθούμε το αληθινό νόημα της ζωής σε αυτόν τον κόσμο…».
Ο 86χρονος ποντίφικας προέτρεψε τους πιστούς να βοηθήσουν όσους έχουν ανάγκη και να κάνουν θυσίες στη διάρκεια της Μεγάλης Σαρακοστής που οδηγεί στην Κυριακή του Πάσχα (για τους Καθολικούς είναι στις 9 Απριλίου φέτος). «Ας εκμεταλλευθούμε αυτές τις 40 ημέρες για να κάνουμε έναν προσωπικό απολογισμό (…) και να ασχοληθούμε με όσα πραγματικά έχουν σημασία».
Στη διάρκεια της φετινής Σαρακοστής, θα συμπληρωθούν 10 χρόνια από την εκλογή του Φραγκίσκου, του πρώτου πάπα από τη Λατινική Αμερική.